Mediacje
Mediacja – budowanie porozumienia przez dialog
Mediacja stanowi alternatywę dla często długotrwałych i kosztownych procesów sądowych. Jest to dobrowolny i poufny proces rozwiązywania konfliktów, w którym neutralny mediator ułatwia stronom wypracowanie satysfakcjonującego porozumienia. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy podkreśla, że mediatorem jest neutralna osoba, która wspiera negocjacje, łagodzi napięcia i pomaga w dojściu do ugody, a w sprawach karnych mediacja służy naprawieniu wyrządzonych przestępstwem szkód oraz umożliwia pokrzywdzonemu wyrażenie uczuć i oczekiwań. Mediator nie jest sędzią ani arbitrem – jego rola polega na tworzeniu warunków do dialogu.
Zasady mediacji
Postępowanie mediacyjne opiera się na kilku fundamentalnych zasadach. Białostocki sąd wskazuje, że mediator musi być bezstronny i neutralny, a udział stron w mediacji jest dobrowolny. Poufność oznacza, że przebieg negocjacji objęty jest tajemnicą, a mediator nie może wykorzystać przedstawionych informacji dla własnych celów. Istotna jest także akceptowalność mediatora – strony muszą zgodzić się na osobę prowadzącą mediację oraz na zasady postępowania.
Rodzaje mediacji
Rodzaj mediacji zależy od charakteru sporu. Artykuł edukacyjny Stowarzyszenia OVUM dzieli mediacje na kilka kategorii:
- Mediacje cywilne – obejmują sprawy majątkowe i rodzinne, takie jak ustalanie kontaktów z dziećmi czy spory pomiędzy współwłaścicielami nieruchomości.
- Mediacje karne – umożliwiają pojednanie między pokrzywdzonym a oskarżonym i mogą wpływać na łagodniejszy wymiar kary.
- Mediacje gospodarcze – dotyczą sporów między przedsiębiorcami, np. o wykonanie umów handlowych czy rozliczenia biznesowe.
- Mediacje administracyjne – pozwalają obywatelom i organom administracji publicznej rozwiązać spory w drodze kompromisu.
- Inne formy – w praktyce stosuje się też mediacje pracownicze, z zakresu prawa pracy, edukacyjne (rówieśnicze) oraz transgraniczne, ale ich zasady pozostają analogiczne.
Mediacja sądowa i pozasądowa
Mediacje można podzielić ze względu na inicjatora postępowania. Strona rządowa (Ministerstwo Sprawiedliwości) wyjaśnia, że w mediacji sądowej sąd wyznacza mediatora z listy stałych mediatorów; postępowanie ma ustawowy termin i z góry określone koszty. W mediacji pozasądowej mediator jest wybierany przez strony, które samodzielnie zgłaszają się do mediatora i ustalają z nim warunki spotkania oraz wynagrodzenie.
Jak przebiega mediacja
Proces mediacji ma określone etapy. Procedura rozpoczyna się od wyrażenia zgody na mediację i podpisania porozumienia. Na wstępnym spotkaniu mediator wyjaśnia zasady poufności i dobrowolności. Następnie następuje identyfikacja problemów – strony przedstawiają swoje stanowiska i oczekiwania. W fazie negocjacji mediator wspiera dialog i pomaga szukać rozwiązań. Jeżeli strony osiągną porozumienie, sporządzają ugodę, która w sprawach cywilnych może zostać zatwierdzona przez sąd.
Zalety mediacji
Zalety mediacji wynikają nie tylko z mniejszych kosztów i krótszego czasu postępowania. Mediacja zapewnia stronom możliwość decydowania o wyniku sporu, zwiększa trwałość wypracowanego porozumienia oraz sprzyja harmonii społecznej. Pozwala też spojrzeć na spór z punktu widzenia drugiej strony, zaspokaja potrzebę opowiedzenia o swoich krzywdach i zapewnia równorzędną pozycję dla wszystkich uczestników. Mediacja prowadzi do szybszego rozstrzygnięcia sprawy i zmniejszenia kosztów postępowania sądowego.
Mediacje w kancelarii
Krystian Jabłoński jest radcą prawnym oraz stałym mediatorem wpisanym decyzją Prezesa Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 1 sierpnia 2025 r. na listę stałych mediatorów prowadzoną przez Prezesa tego sądu. Decyzja potwierdza, że jego kwalifikacje w pełni spełniają wymogi określone w ustawie i w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie prowadzenia listy mediatorów.
Jest także mediatorem Ośrodka Mediacji przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Poznaniu, gdzie – na mocy uchwały Prezydium Rady OIRP z dnia 18 sierpnia 2025 r. – prowadzi mediacje w zakresie prawa cywilnego, gospodarczego, rodzinnego, medycznego, pracowniczego, administracyjnego i karnego.
Dzięki połączeniu wiedzy prawniczej, doświadczenia zawodowego oraz przygotowania mediacyjnego, Krystian Jabłoński zapewnia stronom profesjonalne wsparcie w rozwiązywaniu sporów w sposób szybki, skuteczny i pozasądowy. Prowadzi mediacje zarówno w ramach działalności swojej kancelarii, jak i w Ośrodku Mediacji przy OIRP w Poznaniu.
Podsumowanie
Mediacje są integralnym elementem nowoczesnego systemu wymiaru sprawiedliwości. Łączą w sobie zasadę dobrowolności, neutralności i poufności, dając stronom możliwość samodzielnego wypracowania porozumienia. Proces mediacji jest elastyczny – od wyboru mediatora i ustalenia zasad po zakończenie negocjacji, a jego korzyści obejmują oszczędność czasu, redukcję kosztów, trwałość ugody i poprawę relacji między stronami.
